Rừng Xà Nu viết về làng Xô Man và núi rừng Tây Nguyên hùng vĩ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Sau ba năm xa làng đi bộ đội giải phóng, Tnú trở về thăm quê hương, làng Xô Man bất khuất, kiên cường nằm giữa núi rừng Tây Nguyên bao la. Trong một buổi tối hội làng, ông Mết kể cho dân làng nghe về một trang sử bi tráng và oai hùng của làng, gắn liền với cuộc đời của Tnú. Làng Xô Man trong những năm đen tối của cách mạng, là cơ sở bí mật vững chắc để nuôi giữ cán bộ.

Lúc đó Tnú và Mai tuy còn nhỏ nhưng đã góp phần tích cực vào việc bảo vệ cán bộ. Lớn lên, hai người trở thành vợ chồng. Tnú trở thành người lãnh đạo dân làng đánh giặc. Tin làng Xô Man mài dao chuẩn bị khởi nghĩa bay đến, giặc cho quân bao vây, càn quét. Anh Gặp và Tnú cùng với người thanh niên rút vào rừng. Địch dùng mọi thủ đoạn khủng bố, uy hiếp tinh thần nhân dân. Để lôi kéo Tnú đầu hàng, chúng bắt vợ con anh tra tấn. Trú ẩn trong rừng, chứng kiến ​​cảnh vợ con bị đánh đập dã man, Tnú sục sôi lòng căm thù đến mức không còn tỉnh táo nữa, lao ra chém chết quân xâm lược. Nhưng anh không cứu được vợ con. Anh bị giặc bắt, tẩm nhựa cây rồi đốt mười đầu ngón tay trước mắt dân làng, hòng đe dọa ước mơ cầm giáo của họ. Tú kiên cường, nghiến răng chịu đựng, không bao giờ bỏ cuộc. Lòng căm thù tột độ, toàn dân vùng dậy đánh giặc, cả làng Xô Man run sợ, lửa cháy rừng rực. Truyện khép lại bằng cảnh ông Mết và Dít tiễn Tnú trở về đơn vị ở nơi cửa rừng hừng hực sức sống, vượt qua sự tàn phá của bom đạn như dân làng Xô Man bất khuất.