Soạn bài Bình Ngô đại cáo

BẮT ĐẦU

– Anh đã từng nghiên cứu, đọc văn học cổ nào của Việt Nam có tên là “hung-wen” chưa? Xin vui lòng chia sẻ một cái nhìn tổng quan của một trong số họ.

Hồi đáp:

– Em đã đọc Bình Ngô Đại cáo của Nguyễn Trãi. Đây được coi là một “bản anh hùng ca”. Theo PGS. Theo TS Nguyễn Thanh Tùng, “thế gian anh hùng” (văn chương anh hùng trong thiên hạ) là lời nhận xét của Tô Thế Huy trong lời tựa cho Tuyển tập thi tập của Dương Bá Cung trong phần Nhận xét về thuyết sách Ức Trai di. luyện tập. Theo đó, Tô Thế Huy nói đến “văn chương anh hùng trong thiên hạ” là chỉ văn chương (bài phú) của nhiều tác giả như: Nguyễn Như Bạt, Đào Sư Tích, Lý Tử Tấn, Nguyễn Mộng Tuân, Trần Thuấn Du, Nguyễn Trai.

– Theo em, một tác phẩm được coi là bản tuyên ngôn độc lập của một dân tộc thường ra đời trong hoàn cảnh nào và với những đặc điểm gì?

Hồi đáp:

– Một tác phẩm được thừa nhận là bản tuyên ngôn độc lập của một dân tộc thường ra đời trong hoàn cảnh dân tộc đó, đất nước đó vừa giành lại chủ quyền từ tay ngoại bang. Nó có đặc điểm là đưa ra những lí do và bằng chứng để khẳng định nền độc lập của quốc gia đó.

ĐỌC

Câu hỏi 1: “Chủ quyền quốc gia” được thể hiện ở những khía cạnh cơ bản nào?

Hồi đáp:

– “Chủ quyền quốc gia” được thể hiện trên các mặt cơ bản sau:

+ Lịch sử

+ Hải quan

Câu 2: Sự căm phẫn của tác giả trước tội ác của kẻ thù được thể hiện như thế nào?

Hồi đáp:

– Sự căm phẫn của tác giả trước tội ác của kẻ thù được thể hiện:

+ Nâng cao tình cảm của nhân dân: “Để lòng dân phẫn uất trong nước”.

+ Gọi giặc là “quân Minh điên cuồng”, “bọn ác ôn”.

+ Dựa vào lòng nhân nghĩa của trời đất để kể tội ác của giặc với giọng xúc động.

Câu 3: Tướng Lê Lợi và nghĩa quân Lam Sơn đã có những suy nghĩ và hành động gì trước tội ác của quân Minh xâm lược?

Hồi đáp:

Tướng quân Lê Lợi và nghĩa quân Lam Sơn trước tội ác của giặc Minh đã có suy nghĩ và hành động:

– Tư tưởng: Căm thù giặc, quyết không chung sống.

– Hành động: khơi dậy ý nghĩa.

Câu 4: Những khó khăn nào của nghĩa quân Lam Sơn buổi đầu khởi nghĩa được chú ý và nhấn mạnh?

Hồi đáp:

Những khó khăn của nghĩa quân Lam Sơn buổi đầu khởi nghĩa được chú ý và nhấn mạnh:

– Khi vừa trỗi dậy nghĩa là địch đang mạnh.

– Thiếu người tài giúp đỡ.

Câu 5: Tinh thần đồng cam cộng khổ của tướng sĩ được thể hiện qua những chi tiết, hình ảnh nào?

Hồi đáp:

Tinh thần tương thân, tương ái của các vị tướng được thể hiện qua các chi tiết, hình ảnh:

– Nhân dân tản mác khắp nơi cùng nhau đánh giặc, không ngại khó khăn, nghèo khổ.

– Vị tướng một lòng một dạ

– Mượn hình ảnh: dựng cọc tre làm cờ, đổ rượu xuống sông cho quân sĩ uống.

Câu 6: Ý nghĩa của câu “Đem chí lớn… thay cường bạo” có quan hệ như thế nào với chính sách “mưu công phạt tâm” và tư tưởng nhân nghĩa?

Hồi đáp:

Ý nghĩa của câu “Đem đại nghĩa… thay cường bạo” có quan hệ mật thiết với chủ trương “dĩ công vi tư” và tư tưởng nhân nghĩa. Vì “mưu công phạt tâm” và “thiện tâm” không thể là việc dùng ác mà ngược lại phải làm điều thiện, điều thiện để đánh vào lòng người (“tâm”).

Câu 7: Kết cục của sự bội bạc, phản bội của kẻ thù sẽ ra sao?

Hồi đáp:

Hành động lật lọng, thất hứa của kẻ thù sẽ dẫn đến kết cục: làm quân địch bị hại, làm cả thiên hạ cười nhạo.

Câu 8: Sự hèn nhát và thất bại của kẻ thù được thể hiện ở những chi tiết cụ thể nào?

Hồi đáp:

Sự hèn nhát và thất bại của kẻ thù được thể hiện cụ thể trong các chi tiết:

– Đô đốc Thôi Tụ nằm dài gối xin lỗi, Thượng thư Hoàng Phúc trói tay xin hàng.

– Xác địch chồng chất như núi; Máu quân thù đỏ như sông suối.

– Quân Vân Nam chặn ở Lê Hoa, quân Mộc Thạnh thua ở Cần Trạm

– Kẻ thù của các thành phố đang gặp rắc rối, hãy cởi bỏ áo giáp