Phân tích Khi con tu hú để chứng tỏ đang trong tù nhưng lòng yêu cuộc sống và khát khao tự do luôn cháy bỏng trong lòng người chiến sĩ – Đề và văn mẫu 8

Phân tích Khi đứa trẻ khóc chứng tỏ trong tù, tình yêu cuộc sống và khát vọng tự do luôn cháy bỏng trong trái tim người chiến sĩ – Đề và bài văn mẫu 8

Dạy

Phân công

“Khi bạn tu bao” là bài thơ Tố Hữu viết khi bị giam ở nhà lao Thừa Phủ (Huế) năm 1939. Trong thời gian bị giam cầm từ tháng 4 năm 1939 đến tháng 3 năm 1942, Tố Hữu đã làm nhiều bài thơ được in trong mục Xiềng xích của tập thơ Từ ấy.

Đây là bài thơ thể hiện cảm giác mất tự do ngột ngạt của người chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi.

Bài thơ gồm hai phần. Phần đầu (sáu dòng) nói về niềm khao khát tự do. Phần hai (bốn dòng) thể hiện khát vọng hành động, cởi bỏ lồng giam.

Ý thơ bắt đầu từ tiếng chim tu hú, như nhan đề bài thơ đã nêu: Khi con tu hú. Đó là tiếng kêu, tiếng kêu ấy vang khắp bài thơ, ngoài bài thơ, vang vọng mãi. Tu hú báo hiệu mùa hè. Con người bị giam cầm trong ngục tù, khép kín giữa bốn bức tường kín. Chỉ có âm thanh là mối liên hệ với bên ngoài: chỉ có tiếng chim, tiếng chuông, tiếng bước chân, tiếng khóc đêm… là tín hiệu của cuộc sống bên ngoài. Đương nhiên, âm thanh bên ngoài trở thành biểu tượng của cuộc sống tự do. Toàn bộ bài thơ xây dựng trên hình ảnh âm thanh đó.

Âm thanh không chỉ là tiếng kêu. Trong tiếng đàn thường có một thế giới hoài niệm gắn liền với tiếng đàn ấy. Ví dụ, khi nghe giai điệu của một bài hát, người ta dễ dàng liên tưởng đến thời gian, không gian mà người ta say mê với bài hát đó. Cũng như vậy, khi con chim tu hú gọi đàn về hót, một thế giới nội địa quen thuộc hiện ra trong tâm trí tác giả:

Khi tôi gọi đàn

Lúa chín trái ngọt

Khu vườn thức dậy với tiếng ve

Ngô sàng vàng đầy nắng đào

Trời xanh càng rộng càng cao

Đôi diều sáo nhào lộn…

Khung cảnh và chi tiết chân thực của cánh đồng quê vào vụ tháng năm, tháng sáu: lúa chín, quả chín, tiếng ve kêu, ngô vàng, nắng chói chang, trời cao, sáo diều bay phấp phới. Nhà thơ thể hiện một hồn thơ đầy dấu ấn thôn quê. Nhưng hồn thơ còn ẩn chứa một điều kì diệu. Chính sự liên kết tạo ra phản ứng dây chuyền. Tiếng chim gọi bầy, gọi lúa chín, hoa trái thêm ngọt, biết bao hương vị. Sau đó là bóng râm và tiếng ve – một âm thanh vo ve đầy thính giác. Ngô và nắng đào vàng đầy sân gợi lên màu sắc nhẹ nhàng và rực rỡ. Cuối cùng âm thanh gợi lên một không gian thanh cao tự tại:

Đôi diều sáo nhào lộn…

Đây là đỉnh cao của trí tưởng tượng. Tâm hồn nhà thơ như được bay bổng, nhào lộn trong không gian cao rộng ấy. Khó có thể tưởng tượng đây là một cảnh thật được nhìn tận mắt, vì tác giả đang ở trong tù. Đây chỉ có thể là bức tranh mở ra trong mắt một con chim:

Em nghe mùa hè thức dậy trong lòng

Mà chân thì muốn bể phòng rồi hè!

Nhà thơ thì thầm với mùa hè, đây cũng là một hình ảnh mới. Mùa hè của tự do, của cuồng nhiệt, của đam mê. Tiếng gọi của chim cu đến đây trở thành tiếng gọi của tự do.

Thật ngu ngốc, chỉ có thể chết

Con chim tu hú ngoài kia cứ kêu!

Hai câu kết thể hiện niềm khao khát tự do cháy bỏng, đạt đến cao trào. Sự tương phản của cảnh tự do và cảnh ngục tù giam cầm càng thôi thúc lòng căm phẫn, muốn phá ngục. Con chim nào hót líu lo nghĩa là tiếng gọi tự do không bao giờ ngừng, nghĩa là ý chí vượt thoát luôn thường trực. Bài thơ kết thúc bằng một ý chí hành động cháy bỏng, một tâm trạng nhức nhối, khắc khoải, một tâm sự không thể ngồi yên, khoanh tay. Điều thú vị là Tố Hữu đã kết thúc những ngày tù đày bằng cuộc vượt ngục. Cánh chim cách mạng ấy đã cất cánh.

Từ bài thơ Từ ấy đến bài thơ “Khi bạn tu bao giờ” ta thấy Tố Hữu làm thơ rất chân thật, thơ cháy lên từ đáy lòng, không màu mè, kiểu cách, tỉa tót. Thơ anh truyền đạt cảm xúc thật của anh.

Tags:Văn 8

Theo Nhungbaivanhay.vn