Phân tích diễn biến cốt truyện trong truyện ngắn Làng của tác giả Kim Lân

Phân công

Từ xa xưa dân tộc ta đã có một truyền thống quý báu đó là lòng yêu nước nồng nàn. Truyền thống ấy dường như đã thấm sâu vào máu của mỗi con người Việt Nam và trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà thơ, nhà văn. Đặc biệt đối với Kim Lân. Ông đã khắc họa tấm lòng yêu nước của người nông dân Việt Nam chân chất qua hình ảnh ông Hai. Một nhân vật mà lòng yêu nước không phải thể hiện qua những đóng góp to lớn về của cải, vật chất mà chỉ đơn giản là niềm tự hào về một làng quê nhỏ bé nhưng đầy quyết tâm không đầu hàng kẻ thù.

Là một văn bản tự sự, Ngôi làng có cốt truyện gồm nhiều sự việc xoay quanh nhân vật chính với những tình huống bất ngờ, kịch tính. Diễn biến tâm lí và sự phát triển nhân cách của ông Hai làm nên toàn bộ cốt truyện. Ở nhân vật ông Hai, điều nổi bật lên là tình yêu quê tha thiết và tấm lòng yêu nước sâu sắc. Tự hào, hãnh diện, đó là những cảm nhận của ông Hai về làng Chợ Dầu, nơi nổi tiếng đoàn kết đánh giặc, nhưng vì chiến tranh, ông cùng vợ con phải tản cư đi nơi khác.

Làng Chợ Dầu của ông Hai là nơi ông sinh ra và lớn lên. Anh từng tự nhủ: “Tôi sống ở làng này từ nhỏ đến giờ. Ông cố tôi đã từng sống ở làng này bao đời nay…”. Bởi vậy, ông không khỏi thương từng con đường đất bật gốc, từng mái nhà tranh đơn sơ, từng cánh đồng, từng ngọn cỏ, từng bông lúa thẳng cánh. cánh đồng hay con đường làng lát đá cuội… Ông Hai yêu làng Chợ Dầu của mình tha thiết nhất. Yêu đến nỗi đi đến đâu ông cũng kể về làng quê mình với một tình cảm thiết tha, mãnh liệt. Trước Cách mạng tháng Tám, vì quá yêu làng nên ông trở thành một kẻ khoác lác. Đi đến đâu, ông cũng khoe làng mình có nhà ngói san sát, đông đúc, đường làng lát đá xanh, mưa từ đầu làng đến cuối làng, bùn không dính. gót chân. Vào ngày mồng 10, ngày mồng 5 hàng tháng, lúa và rơm chất lượng nhất được phơi khô, không sót một hạt thóc. Ông cũng tự hào về cuộc đời thống đốc của làng mình. Anh tự hào và vinh dự vì làng mình có nét độc đáo và có từ lâu đời. Nhưng khi cách mạng thành công đã giúp ông nhận ra sai lầm của mình. Và từ đó, mỗi khi về làng, ông lại khoe về những ngày nổi dậy thần tốc và những cuộc tập trận với những ông già râu bạc cũng chống gậy tập trận. Anh còn khoe những cái hố, những ụ, hào… nhiều công trình không bỏ sót. Từng lời nói của anh lúc này tràn đầy sự giác ngộ về cách mạng, về ý thức giai cấp mà anh là người trực tiếp tham gia.

Khi giặc xâm chiếm làng, ông buộc phải rời làng. Xa làng anh mang theo cả nỗi nhớ. Vì thế, khi bị dời chỗ, anh day dứt, dằn vặt không ngừng. Tuy nhiên, trong tâm trí ông không bao giờ quên làng quê mình, không bao giờ quên những kỷ niệm xưa tuy vất vả nhưng đầy ắp niềm vui và tình nghĩa, đi đâu, gặp ai ông cũng khoe về làng mình. Anh tận hưởng niềm vui nho nhỏ đó. Quả thật, cuộc đời và số phận của ông Hai thực sự gắn bó với những vui buồn của làng quê. Ban ngày tất bật với công việc sản xuất, nhưng đến tối anh không chịu nổi sự gặm nhấm lòng mình, tiếng rì rầm đếm tiền của vợ. Anh sang xóm khoe về xóm nhỏ như để vơi đi phần nào nỗi nhớ. Chỉ khi đó, ông mới trở nên nghị lực, thực sự sống với bao kỉ niệm đẹp, với niềm tự hào về một tình yêu làng tha thiết, nồng nàn nhất.

Cho đến một ngày, ông gặp một nhóm tản cư mới từ Chợ Dầu lên và nói rằng cả làng Chợ Dầu đã theo Tây! Vừa hay tin, cố ông Hai “nghẹn ngào hẳn, da mặt tê tái.Anh ấy im lặng đến mức tưởng chừng như không thở được”. Anh ấy tưởng mình có thể ngất xỉu vì tin như sét đánh ngang tai. Anh Hai cố gắng và lắng nghe thật kỹ. Trời ơi, có thật không? Không thể được. Không được, ông lặng lẽ về nhà nằm co ro trên giường tĩnh tâm suy nghĩ, đau đớn tủi nhục vì làng chợ Dầu thân yêu theo giặc, ông chửi bọn theo Tây: “chúng bay ăn miếng trả miếng”. miếng cơm hay cái gì trong miệng mà đi làm cái lũ việt gian bán nước để nhục nhã như thế này”. Niềm tự hào, hãnh diện, sung sướng, hân hoan, thích thú khi nghĩ về làng quê bấy lâu nay bỗng biến thành cảm giác bẽ bàng, thất vọng, đau đớn, tủi hổ, bị mọi người khinh thường… Cảm giác đó cũng như những suy nghĩ xấu xa không tưởng như nhát dao đâm vào tim, từ đó anh không dám đi đâu, suốt ngày chui rúc trong nhà nghe ngóng tin tức. Nhà văn miêu tả tâm trạng của nhân vật chính này như một sự trợ giúp bản chất, sự tuyệt vọng. Và chính lúc này, nhà văn đã nhận ra vẻ đẹp của lòng yêu nước ẩn chứa trong tâm hồn tha nhân. Từ bà chủ nhà tồi tệ, con người xấu xí mà mỗi lần nhìn thấy mặt là anh ghét cay ghét đắng, hay người phụ nữ tần tảo nuôi con bằng những lời chửi bới cẩu thả và biết bao người khác… sẵn sàng nhường cơm sẻ áo, chia sẻ nhà cửa cho nhau. đồng bào khi gặp hoạn nạn, khó khăn, nhất là khi có giặc ngoại xâm. Nhưng cũng chính họ đã phản ứng quyết liệt trước sự phản bội và không dung thứ cho bất kỳ ai hèn nhát đầu hàng hay đơn giản chỉ là một người dân trong làng đã theo giặc. Khi bà chủ nhà đến thông báo không cho gia đình ở, thấy không sống nổi, anh nảy ra ý định: “Hay mình về làng đây?”. Nhưng rồi ý nghĩ đó lập tức bị ông lão phản đối vì: “Làng thì yêu thật, nhưng làng theo Tây thì phải ghét”. Sự tương phản trong lòng anh như được tác giả khắc họa rõ nét. Một bên là tình yêu làng và một bên là lòng yêu nước. Hai cảm giác này đã dẫn đến một cuộc xung đột nội tâm trong lòng anh. Nhưng trong đó, tình yêu quê hương đất nước được ông Hai đặt lên trên hết.

Và như hiểu được tình cảm của ông Hai, cuối cùng ông cũng nhận được tin làng mình không theo giặc. Sau khi được ông Chủ tịch thôn Chợ Dầu đính chính việc làng theo giặc là “sai mục đích”, lòng ông như mở hội. Anh mừng rỡ chạy đi báo với bác Thu, với chủ nhà, rồi kịp thời báo tin cho mọi người trong làng, anh chỉ biết xua tay khoe cái tin “Nó cháy làng rồi ông chủ ơi. Niềm vui làng không theo giặc tràn ngập tâm trí ông, bao đau thương đã được gột rửa, dường như niềm hạnh phúc của người nông dân trong cuộc kháng chiến chống Pháp là đánh đổi tất cả để nước nhà được độc lập, người dân được sống thanh bình, yên ả trên quê hương tổ tiên.

Toàn bộ tác phẩm đã nêu lên một ý nghĩa sâu sắc, đó là sự chuyển biến lớn trong nhận thức của người nông dân thời kỳ đầu kháng chiến chống thực dân Pháp. Kim Lân đã rất thành công trong việc khắc họa hình ảnh ông Hai, một trong những con người lúc bấy giờ chất phác, giản dị, tiêu biểu cho giai cấp nông dân Việt Nam sau cách mạng tháng Tám. Họ đặt tình yêu đất nước của họ. trên cả tình làng nghĩa xóm. Kim Lân đã làm cho người đọc không thể rời mắt khỏi trang truyện, người nghe không thể không tập trung: đọc, nghe để cảm nhận nỗi đau vô hạn, nỗi tủi nhục khôn tả của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc ; Nỗi đau ấy, nỗi tủi nhục ấy không có tính từ cảm xúc nào có thể diễn tả được. Và cũng bằng ngòi bút điêu luyện của mình, Kim Lân đã tạo ra tình huống bất ngờ để gỡ nút thắt trong lòng nhân vật ông Hai – niềm vui vô hạn khi biết làng mình không theo giặc. Để cốt truyện phát triển cùng với diễn biến tâm lí nhân vật là một thành công trong lối viết của nhà văn.

Qua tác phẩm Làng, Kim Lân đã thực sự thể hiện tài năng của mình khi phác họa thành công tinh thần yêu nước của nhân dân ta, phác họa một thời kì chống Pháp hào hùng, kiên cường của cả dân tộc. Làng khép lại trong dư âm nhẹ nhàng của sự hòa quyện giữa tình yêu làng, yêu đất nước của người nông dân nói riêng và dân tộc Việt Nam nói chung.