Trong cuộc sống đầy màu sắc và vô cùng phức tạp này, có những đường kẻ rất mong manh. Giữa thiện – ác, tốt – xấu đôi khi chỉ là một “sợi tóc” (Thạch Lam). Nếu không có lập trường vững vàng và lòng dũng cảm kiên cường, con người rất dễ bị trượt dài vào vòng xoáy cuộc đời. Làm việc gì cũng vậy, dù lớn hay nhỏ, đều phải chú ý đến bản chất của sự việc, “không thấy việc thiện nhỏ mà mình không làm, việc ác nhỏ đừng thấy mà mình làm”.

Đoạn trích trên nói đến một mối liên hệ phổ biến của hiện thực cuộc sống, đó là mối liên hệ giữa bản chất và hiện tượng: thiện hay ác không phụ thuộc vào lớn hay nhỏ mà phụ thuộc vào tính cách của con người. Nó. Nếu làm việc ác dù lớn hay nhỏ đều là ác. Trộm một mớ rau hay một chiếc xe máy vẫn bị gọi là trộm. Nếu là việc thiện thì ngay cả việc mò kim trả người lạc, chỉ đường cho người lạc, cứu mạng người cũng là việc thiện. Vì vậy, khi làm việc gì nên có thái độ dứt khoát, chỉ làm điều thiện, không làm điều ác, dù lớn hay nhỏ. Câu nói này nhằm cảnh báo mọi người hãy cảnh giác với những suy nghĩ sai lầm của bản thân. Khi muốn làm một việc gì đó, nhất là khi không biết có nên làm hay không, người ta thường viện cớ cho mình. Chặt một cái cây sẽ không gây hại gì, nhưng bạn làm điều đó mười lần, bạn sẽ phá hủy cả một khu rừng. Làm việc ác cũng vậy, thấy không đáng thì tặc lưỡi làm, đến khi hậu quả xảy ra mới nghĩ mình làm sai thì đã quá muộn.

Việc thiện là việc làm đem lại lợi ích chính đáng cho bản thân và những người xung quanh. Việc tốt bao giờ cũng xuất phát từ sự thống nhất lợi ích của số đông. Làm việc có ích cho cộng đồng được coi là một việc tốt, bất kể lợi ích đó lớn hay nhỏ.

Ác nghiệp là những việc làm gây hậu quả xấu cho mọi người xung quanh. Việc làm ác có thể mang lại lợi ích lớn cho bản thân nhưng lại ảnh hưởng xấu đến những người xung quanh. Khi hành động, thông thường mỗi người đều có khả năng nhận thức hành động của mình là thiện hay ác. Mỗi người đều có thể xác định được mục đích và tính chất công việc của mình. Tất nhiên, cũng có những người vô tình hoặc vì thiếu hiểu biết mà làm những hành động sai trái. Nhưng đó chỉ là những trường hợp cá biệt.

“Việc thiện nhỏ chớ làm, đừng thấy việc ác nhỏ chớ làm” là một lời khuyên vô cùng ý nghĩa cho mọi người. Bởi vì hầu hết chúng ta đều mắc sai lầm này. Thường bỏ qua những việc thiện nhỏ và đi làm những việc ác nhỏ. Nếu đã là việc thiện thì dù lớn hay nhỏ cũng nên làm. Dắt một cụ già hay một em nhỏ qua đường cũng đáng quý như tham gia một sự kiện từ thiện. Mọi người thường thờ ơ với những điều nhỏ nhặt xung quanh họ. Làm điều thiện, điều quan trọng nhất không phải là làm việc lớn hay việc nhỏ, mà là ở lòng người. Điều đáng quý của người làm việc thiện là có tấm lòng nhân ái với đồng loại, biết quan tâm, chia sẻ khó khăn vất vả với những người xung quanh. Làm điều thiện là không tính toán thiệt hơn, một trong những tư tưởng của người Phật tử là “Không cầu đền đáp, vì cầu ân là cố ý nhân”. Làm điều thiện một cách vô tư không những mang lại điều tốt lành cho người khác mà còn mang lại cho mình tâm thanh thản, trong sáng, còn việc làm điều ác dù nhỏ đến đâu không những gây hại cho người khác mà còn làm hại người khác. lương tâm ta dày vò, Lo lắng, là đánh mất sự thanh thản của chính mình.

Dưới hình thức khuyên răn, câu nói này khẳng định một cách dứt khoát: Đừng làm điều ác, hãy làm điều lành. Đây là ý tưởng không mới nhưng có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc. Ai cũng ý thức được rằng không phải ai cũng làm điều ác mà nên làm nhiều điều thiện, nhưng không phải ai cũng làm được. Suy nghĩ sai lầm đối với hầu hết chúng ta được thể hiện trong tuyên bố này. Việc thiện nhỏ đáng làm thì bỏ qua, còn việc có hại cho người thì thấy hại ít nên cứ làm. Có những người rất nhiệt tình tham gia các buổi quyên góp từ thiện, nhưng lại vô tình trước những đứa trẻ lang thang, thậm chí xua đuổi khi chúng bán báo trước cửa nhà. Chính những điều này đã tạo nên những tội ác lớn. Một quan chức nhà nước khi nhận hối lộ đã tự bào chữa rằng đó chỉ là một món quà nhỏ nhưng đã tiếp tay cho kẻ xấu làm nhiều điều ác, hại nước hại dân. Những ông công an biến chất mà hàng ngày chúng ta vẫn đọc thấy tên họ trên mặt báo, chỉ vì thú vui và dục vọng của bản thân mà dung túng cho tội phạm và ma túy len lỏi vào mọi ngóc ngách của cộng đồng chúng ta. xã hội, từ giảng đường, lớp học đến từng căn bếp và đã gây ra những bi kịch gia đình, nỗi đau cho đạo đức xã hội xuống cấp. Sự vô tình hay cố ý của một điều ác nhỏ là tiền đề tạo nên những tội ác lớn. Ba mẹ con Tâm Bình (ở quả bóng vỏ của Nguyên Hồng) vì sợ xấu hổ với xóm làng, vì những đồng bạc mà dứt tình mẹ con Bình, bán đứa cháu mới lọt lòng, và từ đó cuộc đời Bình bước sang bi kịch, biến thành một bi kịch. Một cô gái hiền lành, cả tin trở thành tay anh chị trong làng đạo chích. Ngược lại, từ thương mình chuyển sang thương người, Mị đã dám cắt dây trói cứu A Phủ, cứu cả mạng người. Bát cháo hành Thị Nở nấu cho Chí sau khi tỉnh rượu, sự chăm sóc vụng về nhưng ân cần, chân thật của Chí đã đánh thức con người đẹp ẩn rất sâu sau bộ mặt quỷ dữ làng Vũ Đại. . Và hành động nhỏ ấy đã khiến Chí nhận thức được giá trị của một cuộc sống lương thiện. Chúng ta đang hàng ngày, hàng giờ vận động mọi người tham gia các hoạt động từ thiện, nhưng chúng ta vẫn thờ ơ với những điều nhỏ nhặt xung quanh mình. Bỏ rác đúng nơi quy định, không để dưới lòng đường, nhường ghế nơi công cộng cho người già và trẻ em là những việc làm tốt nhưng ít người quan tâm. Trong khi đó, sẵn sàng cuốc cày, bẻ cành, trộm cắp tài sản công…

Sự tồn tại và phát triển của xã hội luôn có sự song hành giữa thiện và ác. Cái ác không bao giờ có thể xóa bỏ nhưng nếu mỗi người luôn ý thức chỉ làm điều thiện không nên làm điều ác thì chắc chắn xã hội sẽ ngày càng tiến bộ.