Bài Đây mùa thu tới được trích trong tập thơ Tiếng thơ xuất bản năm 1938. Đây là tập thơ đầu tay nhưng rất tiêu biểu của Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám. Với tác phẩm này, Xuân Diệu đã mang đến cho thơ ca đương thời một tiếng nói chân chính. táo bạo, mới mẻ. và ông trở thành “nhà thơ mới nhất” (Hoài Thanh)

Xuân Diệu vốn có khả năng cảm nhận rất tinh tế những bước đi của thời đại mà bài này là một bằng chứng cho khả năng ấy. Ở đây, nhà thơ đã cảm nhận mùa thu đang đến bằng nhiều giác quan nhạy bén và có cách diễn đạt mới.

Qua bài Đây mùa thu tới, tác giả thể hiện tâm trạng buồn bã, cô đơn trước sự chuyển giao của đất trời. Đây thực chất là một trong những biểu hiện của tấm lòng tha thiết gắn bó với cuộc đời của nhà thơ.

Trước hết. Mùa thu tới được cảm nhận một cách trực quan. Hình ảnh đầu tiên tác giả mang đến cho người đọc là “cây liễu”. Liễu xuất hiện khá nhiều trong thơ xưa: (Trở về hỏi liễu Chương Đại) – Nguyễn Du; Sinh thời chẳng thấy liễu – Đoàn Thị Điểm), “liễu buồn” như nếu “đứng đưa tang” thì “tóc buồn rơi ngàn giọt lệ” Nhà phê bình văn học Nguyễn Đăng Mạnh kể lại: ông “đã từng nghe chính Xuân Diệu đọc và bình hai câu thơ này. bài thơ đọc bằng cả con người mình, tác giả xưa muốn tả hàng liễu bên Hồ Gươm hay Hồ Tây cành mềm rủ xuống như một cô thiếu nữ đứng cúi đầu để mái tóc dài xõa xuống song song. .tóc mà cũng là nước mắt – người ta vẫn gọi là “liễu lệ”, nước mắt rơi thành hàng, cùng chiều với mái tóc dài

Những cây thông đứng trong tang tóc

Tóc buồn rơi xuống ngàn giọt lệ.

Trong hai câu thơ trên, nghệ thuật gieo vần (“chết”, “chịu”…) và nghệ thuật gợi tả phụ âm (“buồn buông”) tạo nên âm điệu trầm buồn, gợi tả dáng người rũ rượi, rũ rượi. , sự mềm mại của tơ liễu. Giọng điệu sầu thảm mà hai dòng đầu gợi lên sẽ chi phối toàn bộ bài thơ. Tạo nên một nỗi buồn vô tận. Tuy nhiên, buồn nhưng vẫn đẹp; đẹp, yểu điệu, thướt tha, trẻ trung và trong sáng: hàng liễu đứng trơ ​​trọi như thiếu nữ đưa tang, vẫn khoác trên mình tám tấm áo mưa mùa thu dệt bằng lá vàng phai.

Mùa thu vốn là đề tài quen thuộc trong thơ ca truyền thống, mùa thu trong thơ Xuân Diệu cũng gần với mùa thu trong thơ Nguyễn Du, Nguyễn Khuyến. Đóng trong vẻ đẹp – buồn. Tuy nhiên, cảnh mùa thu trong thơ Xuân Diệu vẫn có những nét riêng. Nó được ngưỡng mộ với một cái nhìn sắc sảo, nhiệt thành đối với sinh vật. Dường như, dưới con mắt “non xanh” của tân thủ thư, đây là lần đầu tiên khung cảnh được phát hiện, mang dáng vẻ trẻ trung, tươi mới. Điều đó phần nào được hiện thực hóa qua cách diễn đạt táo bạo: Thu đến rồi! mùa – mùa thu đang đến. Câu thơ dường như vừa là tiếng kêu ngỡ ngàng của nhà thơ trước báo hiệu mùa thu sắp sang, vừa là sự gợi tả sự hối thúc của thời gian đã ra đi không bao giờ trở lại…

Nghệ thuật đảo phụ âm đặc biệt hiệu quả ở khổ thơ thứ hai:

Rung động rung lá…

Bốn phụ âm “r” được dùng liền nhau “rung rinh, run rẩy” diễn tả sự yếu ớt, lo sợ trước những chiếc lá vàng sắp lìa cành. Câu thơ tiếp theo: “Hai khúc xương gầy guộc” gây ấn tượng mạnh, gợi cảm giác lạnh buốt từ trong xương của người thảo. Tất cả thấm đẫm một nỗi buồn hiu quạnh.

Trong bài Đây mùa thu tới, tác giả đã cảm nhận sự chuyển mùa bằng tất cả các giác quan của mình. Nhưng có lẽ nhạy cảm nhất, tinh tế nhất là xúc giác. Đầu tiên, cái lạnh đi kèm với những cơn gió giật. Nó lan tỏa trong không gian, làm những chiếc lá vàng “rung rinh” lo lắng, làm những cành khô héo “run rẩy”. Nó cũng làm cho khuôn mặt của “cô trăng” trở nên tái nhợt, ngay khi anh vừa ló dạng từ đỉnh núi xa:

Dưới ánh trăng, nàng ngơ ngác…

Từ xa, sương bắt đầu tan…

Cái lạnh thấm từ cảnh vật đến lòng người. Dường như trước cảnh vật đổi thay trở nên u buồn, con người cũng ít hoạt động hơn, không khí cũng tẻ nhạt hơn:

Tôi nghe gió lạnh thổi trong gió

Không có người trên thuyền…

Cái chính trong hai câu thơ trên không phải tả mà là gợi. nhìn chung gợi lên một cảm giác bâng khuâng trước cái cân đối mênh mông và trống trải của dòng sông. Cái lạnh không chỉ được cảm nhận bằng xúc giác mà còn bằng thính giác (“Tôi nghe nói trời lạnh…”). Có một sự chuyển đổi cảm giác ở đây. Nói cho đúng, cái lạnh được cảm nhận qua tâm hồn thi nhân. Cái lạnh “cuốn theo chiều gió” chứ không phải gió lạnh. Thế là cái lạnh vừa đến, có lẽ vừa đủ làm thế giới lạnh giá. Đó là cái lạnh đặc trưng của chớm thu ở đồng bằng Bắc Bộ. Và cũng với hình ảnh hơi lạnh “cuốn theo chiều gió”, tác giả đã cụ thể hóa một cách tài tình sự vận động vô hình của thời tiết.

Bài thơ có nhiều dấu chấm lửng, dấu chấm lửng (…) nhà thơ cố ý tạo ra những khoảng trống, những khoảng trống chứa đựng âm vang ngân nga của một nỗi buồn xa xăm. Cái tài của Xuân Diệu, phần lớn, có lẽ là ở chỗ tạo ra những khoảng trống âm vang ấy. Điều này như Malamme đã nhận xét: “Tạo ra một khoảng lặng im lìm trong một bài thơ cũng tốt như việc xây dựng một câu thơ”.

Vì lẻ loi, lạnh lẽo nên nhà thơ cảm thấy lẻ loi, cô đơn: gió lạnh, thuyền vắng, trăng như tờ… Dường như thiên nhiên đang trong một cuộc chia li buồn: hoa nhiều cánh, cành gãy khô lạnh, lá rung rinh sợ hãi chờ giây phút lìa cành, đàn chim cũng bay về tìm nơi ấm áp Và cả không khí cũng u uất, hận thù chia ly… Người thiếu nữ, trước cảnh tượng ấy , tất nhiên, bạn không thể không cảm thấy buồn … Đây là một tâm trạng u sầu không xác định:

bao nhiêu cô gái buồn không nói

Nhìn ra cửa từ xa, suy nghĩ.

Tâm sự của cô cũng là tâm sự của rất nhiều thanh thiếu niên ở độ tuổi trăng tròn, đầy yêu thương, rất nhạy cảm và mơ hồ rung động khi mùa thu đến. Đoạn thơ kết thúc nhưng lại mở ra một khoảng trời bao la cho trí tưởng tượng của người đọc từ hình ảnh những cô gái tựa cửa nhìn vào khoảng không mà lòng miên man những suy nghĩ.

Quả thật, so với một số bài thơ cùng thời, bài thơ này có cách diễn đạt khá Tây. Ngay dưới nhan đề: Đây mùa thu tới đã xuất hiện thành ngữ “hơn cả hoa”, “màu đỏ chửi xanh”, “nàng trăng ngơ ngác”, “còn xa mới bắt đầu”. “vài cô gái trẻ”… thoạt nghe cứ như thơ dịch. Tuy nhiên, thời gian đã cho thấy: đây là cách thể hiện mới của thơ Việt Nam. Bên cạnh đó, những yếu tố “Tây” nói trên xuất hiện trong một bài thơ đậm đà tính dân tộc. Vì vậy, chúng đã được Việt hóa phần nào và được độc giả dễ dàng chấp nhận.

Xuân Diệu là nhà thơ rất sợ cô đơn và viết rất hay về nỗi cô đơn, đó là biểu hiện của “khát vọng đồng cảm với cuộc đời” (Nguyễn Đăng Mạnh), của niềm khát khao được sống hết mình. Cái này. Bài thơ quả thật “đầy những lời khao khát, những tâm hồn cô đơn đang thả những tiếng thở dài gọi nhau…”, như chính nhà thơ đã ví von.